Zasady doboru wibroizolatorów
Do prawidłowego doboru wibroizolatorów niezbędne są następujące informacje:
- rodzaj maszyny np. tokarka, prasa, wentylator, pompa, agregat prądotwórczy,
co umożliwia ustalić czy będą to wibroizolatory ustawione swobodnie na posadzce czy też mocowane do posadzki. - ciężar całkowity maszyny i ilość otworów w podstawie (ilość punktów podparcia),
co pozwala na wstępny dobór obciążeń jednostkowych wibroizolatorów i ich ilości, - częstotliwość drgań własnych maszyny wynikająca np. z prędkości obrotowej silnika, wirnika, ilości taktów itp.
co pozwala na dobór wibroizolatorów o takiej częstotliwości drgań własnych, które zapewnią optymalną skuteczność wibroizolacji. - rodzaj otworów w podstawie np. przelotowe niegwintowane lub gwintowane, nieprzelotowe gwintowane itp.
co umożliwia dobranie właściwego typu wibroizolatora - grubość podstawy maszyny,
warto sprawdzić, w celu stwierdzenia czy w dobranych wibroizolatorach jest wystarczająco długa śruba (czasem np. dla frezarek istnieje potrzeba wykonania dłuższych śrub) lub otwory są w niszach i śruby powinny być krótsze - wymagania specjalne np. kontakt z żywnością, agresywne środowisko, wysoka temperatura itp.
co umożliwia dobór takich wibroizolatoróe, którezapewnią właściwe funkcjonowanie i odpowiednią trwałość w określonych warunkach środowiskowych.
Wibroizolacja obrabiarek – Akustyka i wibroakustyka maszyn i urządzeń
Pod obrabiarki do metali i drewna oraz inne podobne maszyny, stosowane są z reguły wibroizolatory talerzowe.
Przykłady typowych zastosowań:
- obrabiarki lekkie: wibroizolatory TU, T(A, B, N, R), CAM
- obrabiarki średnie: wibroizolatory T(A, B, N, R), TC (TC-B), CAM, F
- obrabiarki ciężkie: wibroizolatory TC, TM, F
Ilość i typ wibroizolatorów dobierany jest najczęściej w oparciu o ciężar maszyny oraz ilość otworów w podstawie.
Określając przewidywane obciążenie jednostkowe wibroizolatorów należy mieć na uwadze, że rozstawienie otworów w podstawach obrabiarek nie zapewnia zazwyczaj równomiernego obciążenia wibroizolatorów. Aby nie dopuścić do niezamierzonego przeciążenia niektórych wibroizolatorów, zaleca się w praktyce aby przyjęte średnie obciążenie wibroizolatora nie przekraczało 25 ÷ 70% maksymalnego obciążenia jednostkowego.
Dobierając wibroizolatory do obrabiarek należy również zwrócić uwagę na otwory w podstawach, a mianowicie:
- średnicę, przy otworach niegwintowanych
- rodzaj i wielkość gwintu, przy otworach gwintowanych
- przelotowość lub nieprzelotowość otworów
- grubość podstawy w miejscu otworów
- inne szczególne przypadki np. “kieszenie” ograniczające długość śruby
Wibroizolacja wentylatorów, pomp, sprężarek, itp.
Niektóre z w/w maszyn nie są przystosowane do bezpośredniego montażu na wibroizolatorach. Dlatego też dla wentylatorów i podobnych maszyn, których podstawa nie jest odpowiednio sztywna i przystosowana do ustawiania na wibroizolatorach, stosowane są ramy pośrednie.
W układzie tym, maszyna przykręcana jest swoją podstawą do ramy pośredniej, a ta z kolei ustawiana jest na wibroizolatorach.
Wskazanym jest aby tego typu maszyny były dostarczane wraz z ramą i wibroizolatorami przez ich wytwórców. Uwaga ta dotyczy głównie producentów wentylatorów.
W praktyce jednak często zachodzi konieczność wibroizolacyjnego ustawienia wentylatora we własnym zakresie. W takim przypadku, znając niezbędny zakres wymagań dotyczących wibroizolacji, ramę pośrednią można wykonać we własnym zakresie lub dla bardziej odpowiedzialnych posadowień, jej projekt zlecić specjalistycznej firmie.
Chcąc samemu prawidłowo ustawić wentylator na wibroizolatorach, należy znać przynajmniej podstawowe wymagania które powinno spełniać posadowienie wibroizolacyjne.
Jednym z takich wymagań jest zastosowanie odpowiednio sztywnej ramy, a następnie prawidłowy dobór wibroizolatorów. Przy doborze sztywności ramy podporowej należy uwzględnić oprócz obciążenia statycznego, również wymagania wynikające z częstotliwości drgań wymuszonych maszyny.
Dla większości przypadków, rama pośrednia może być wykonana z profili walcowanych np. ceowników.
Dobór wibroizolatorów w głównej mierze zależy od obciążenia statycznego oraz prędkości obrotowej wirnika wentylatora. Doboru wibroizolatorów należy dokonać tak, ażeby zapewnić w przybliżeniu jednakowe ich ugięcie. Z tego też względu należy w miarę dokładnie określić obciążenie we wszystkich punktach podparcia (obciążenie każdego wibroizolatora)
Do wibroizolacyjnego posadawiania wentylatorów, pomp sprężarek i podobnych (z elementami wirującymi) stosowane są przeważnie wibroizolatory kołpakowe KA-50 lub
KA-90, a dla wentylatorów o niższych prędkosciach obrotowych wibroizolatory sprężynowe ISOTOP® MSN lub ISOTOP® SD, a również sprężynowe z wkładem tłumiącym ISOTOP® DSD. Dla bardzo dużych wentylatorów stosowane bywają przeważnie wibroizolatory sprężynowe blokowe ISOTOP® BL, ISOTOP® BL/DSD lub BLR.
Szczegóły mocowania ramy na wibroizolatorze
Wibroizolacja pras, nożyc, itp.
Zamierzając ustawić na wibroizolatorach prasę lub podobną maszynę o skokowym (udarowym) charakterze siły dynamicznej, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, czy będzie ona wystarczająco stabilna tzn. czy rozstaw wibroizolatorów zabezpieczy jej odpowiednią stateczność. Jeżeli występuje podejrzenie niedostatecznej stateczności, należy do podstawy prasy przykręcić większą gabarytowo płytę pośrednią pod którą montowane będą wibroizolatory. Płyta pośrednia oprócz zwiększenia stabilności układu, pozwala dodatkowo na:
- możliwość zastosowania większej ilości wibroizolatorów niż ilość otworów w podstawie maszyny
- możliwość zastosowania takiego rozstawienia wibroizolatorów aby przypadające na każdy wibroizolator obciążenie jednostkowe było w przybliżeniu jednakowe
Wymiary płyt pośrednich powinny być dostosowane do ciężaru prasy oraz wymaganego ze względu na stabilność, rozstawu wibroizolatorów.
Pod prasy, nożyce itp. maszyny o działaniu udarowym, stosowane są zazwyczaj wibroizolatory talerzowe. Typ wibroizolatorów i ich ilość należy dobierać mając na uwadze obciążenie jednostkowe wibroizolatora na które składa się obciążenie statyczne (od ciężaru prasy) i obciążenie dynamiczne (od udaru np. podczas wykrawania). W związku z tym, zaleca się aby obciążenie statyczne przypadające na wibroizolator nie przekraczało 50% jego maksymalnego dopuszczalnego obciążenia jednostkowego. Pozostałe 50% pozostaje wtedy jako rezerwa na obciążenie dynamiczne. Przy bardzo dużych obciążeniach dynamicznych, stosując wibroizolatory typu TC lub TM, zaleca się stosować wersję wysoką (TC-160W, TC-200W, TC-200WW, TM-250W).
Dla pras pracujących w cyklu wielotaktowym, wskazane jest nawet aby rezerwa na obciążenie dynamiczne była jeszcze większa.